DoktorlarSitesi.NET Köşe Yazısı , 15 Ekim 2012
http://www.doktorlarsitesi.net/showthread.php/13314
ABD’de tıpta uzmanlık sürecinde uzun yıllardır yüzlerce meslektaşımın ve öğrenci arkadaşımın sorularını yanıtladım. Belki de hiçbir soru bu kadar sık sorulmamıştır. Bu soruyu kendi mesleki yolculuğum sırasında da çok sordum. Bu karşılaştırmayı yapmak çok zordur, lakin bu iki sınav birbiriyle çok ilgisiz amaçlar için yaratılmış sınavlardır. Konuyu şu şekilde ele alalım.
Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) , bilindiği üzere, bir eleme sınavıdır. Eleme sınavları, sınava girenlerin belli bir kontenjana yerleştirilmeleri sürecini düzenlemek amacıyla uygulanan sınavlardır. Diğer deyişle, sınava girenler, belli bir kadro sayısı için birbirleriyle yarışırlar. Bunun sonucunda örneğin, 10 kişilik yer için sınava giren 100 kişi arasından 90 kişi yerleşemez. Bir sınavın bu elemeyi gerçekleştirmesi için ona göre tasarlanması gerekir. Örneğin, sınava girenlerin tümünün doğru yanıtlayabileceği 10 adet soruyu sınava giren 100 kişiye soran bir sınav, sınav sonucunda herkesin bu soruları yanıtlaması durumunda eleme amacına ulaşamaz. O halde eleme amacına yönelik bir sınav, sorularını, ancak sınava girenlerin uygun bir çan eğrisine göre yanıtlama olasılığı bulunan soruları sorarak ulaşabilir. Bu da, sınav sorularının zorluk derecesinin çan eğrisine (normal dağılım) paralel bir düzenleme gerektirmesi anlamına gelir. TUS sınavı sınava girenlerin büyük kısmını elemek, küçük kısmına kadro vermek amacıyla tasarlandığı için, oldukça zor bir sınavdır ve başarılı olmak doğru cevaplanan soru sayısına bağlı değil, yarışılan diğer adaylara göreceli olarak ne kadar iyi bir performans gösterildiğine bağlıdır. Sonuç olarak TUS sınavı başarılı olan kişiye kadro verir.
USMLE sınavı veya daha doğru bir deyimle “sınavları”, birinci basamak (Step 1), ikinci basamak teorik (Step 2 Clinical Knowledge), ikinci basamak klinik beceri (Step 2 Clinical Skills), üçüncü basamak (Step 3) olmak üzere 4 adet sınavın ortak adıdır. Bu sınavların her biri Amerika Birleşik Devletleri’nde herhangi bir eyaletin tıp doktoru lisansını alabilmek için (bağımsız pratik yapabilme hakkını elde edebilmek için) gerekli sınavlardır. Bu sınavların herhangi birini giren bir kişi hiçbir kadro alamaz, sadece gerekli basamaklardan birini tamamlamış sayılır. Diğer deyişle, USMLE sınavlarının tamamını tamamlamayan ne bir asistanlık programına başvurabilir, ne de eyalet lisansı alabilir. ABD’de asistanlık/uzmanlık eğitimine başvuran bir hekim, USMLE Step 1, Step 2 CK, Step 2 CS sınavlarını başarıyla geçmiş olmak zorundadır. ABD’de bir eyalette bağımsız çalışma izni almak isteyen bir hekim ise bu 3 sınava ek olarak USMLE Step 3 sınavını da başarıyla geçmiş olmak zorundadır. Dikkat edilirse, USMLE sınavlarının herhangi birisini ya da tamamını başarıyla geçmiş olmak, ABD’de hiçbir kadro garantisi vermez, hiçbir hastanede çalışmaya başlamak için bir pozisyonu sınav sonucuna bağlı olarak sunmaz. Buradan çıkarılacak sonuç, USMLE sınavı bir “eleme” sınavı değildir, bir “ölçme” sınavıdır. Bu sınavdaki başarı, bu sınav sonucunu değerlendirenler için gerekli kriterlerden biridir, ancak kendi başına bir “iş” garantisi sunmamaktadır. Diğer değişle, USMLE sınavını hazırlayanlar TUS sınavında olduğu bir “eleme” kaygısı içinde olmadan soruları hazırlamaktadırlar, sınava giren 100 kişinin tamamının sorulan 10 sorunun hepsini yanıtlaması USMLE soru soranları için bir sorun oluşturmaz. Sonuç olarak USMLE sınavı ya da sınavları başarılı olan kişiye kadro vermez.
Şimdi iki sınavı karşılaştıralım. Eleme amacını taşıyan bir sınavı hazırlayan soru sorucu, soruların yapılma oranının artmasına uyum göstererek, dereceli olarak ve zamanla giderek daha zor sorular sormaya zorlanacaktır, ve bu “eleme” amacını taşıyan bir sınav için kaçınılmazdır. Eleme amacını taşımayan bir sınavı hazırlayan soru sorucu ise, soruların yapılma oranının artması ile ilgilenmeyecektir, ve bu onun için sorulan soruların içeriğini değiştirmesi için bir belirleyici olmayacaktır. O halde TUS kaçınılmaz olarak USMLE’ye göre daha zor bir sınavdır. Ancak bu TUS’da başarı ile elde edilen Türkiye Cumhuriyeti hastanelerinde elde edilen kadronun, USMLE ile ABD hastanelerinde elde edilen kadrodan daha zor elde edileceği anlamına gelmez çünkü USMLE sınavları ABD’de kadro elde edilmesi yolundaki basamaklardan sadece biriyken, TUS Türkiye’de kadro elde edilmesi yolundaki tek basamaktır.
Dr.Ulaş Mehmet Çamsarı
USMLE Strateji Merkezi (USMER) Kurucusu ve Yöneticisi
2 Trackbacks